Ο ληστής που έγινε μοναχός Μία αφήγηση του γέροντα Πορφύριου ΠΗΓΗ: Κ. Γιαννιτσιώτη, "Κοντά στο Γέροντα Πορφύριο"

Σε έναν κόσμο υπό τους νόμους της φθοράς, δεν είναι όλοι σε θέση να ενεργήσουν κατά τους νόμους της αγάπης και της ειρήνης του Κυρίου, που είναι ο σωστός τρόπος.

Διηγήθηκε ο Γέροντας Πορφύριος: «Ήταν κάποτε ένα μοναστήρι στο βουνό, όπου οι μοναχοί ζούσαν ειρηνικά. Μια μέρα έκαναν επιδρομή ληστές, μπήκαν μέσα στο  Ναό της Μονής αγριωποί και ο αρχηγός τους ζήτησε τον Ηγούμενο. Ένας μοναχός τον ειδοποίησε και εκείνος, που βρισκόταν μέσα στο Ιερό, παρακάλεσε τον αρχιληστή να περιμένει λίγο, ώσπου να τελειώσει μια εργασία του. Γονάτισε μπροστά στην Αγία Τράπεζα και άρχισε θερμή προσευχή  στο Χριστό, να τους γλιτώσει από αυτόν τον κίνδυνο. Ο αρχιληστής, στο διάστημα αυτό περιεργαζόταν τις τοιχογραφίες του Ναού. Άγριος όπως ήταν, τράβηξε την προσοχή του η εικόνα της μελλούσης κρίσεως και ιδιαίτερα του φοβερού δράκοντα, που έβγαζε φωτιές από το στόμα του και κατάπινε τους κολασμένους. Εκείνη τη στιγμή βγήκε από το Ιερό ο Ηγούμενος. Ο αρχιληστής, μόλις τον είδε, του είπε απότομα: «Θα μου δώσεις αμέσως όλους τους θησαυρούς του Μοναστηριού, γιατί αλλιώς θα σας σφάξουμε. Αλλά πρώτα θέλω να μου εξηγήσεις τι παριστάνει αυτή η ζωγραφιά».

    Ο Ηγούμενος, που εξακολουθούσε να προσεύχεται κρυφά, του εξήγησε, ότι από τη μια μεριά είναι ο Χριστός, που παίρνει μαζί Του στον Παράδεισο τους δικαίους και από την άλλη ο διάβολος-δράκοντας, που καταπίνει στην κόλαση τους αμαρτωλούς». «Ποιοι είναι αυτοί οι αμαρτωλοί;» ξαναρώτησε ο αρχιληστής. Ο Ηγούμενος του απάντησε: «Είναι αυτοί που κλέβουν, που σκοτώνουν, που βρίζουν, που ατιμάζουν, αυτοί που κάνουν κάθε κακό». «Δηλαδή, ρώτησε ανήσυχος, κι εγώ στην κόλαση θα πάω;» «Όπως φαίνεται, του λέει ο Ηγούμενος, για εκεί προορίζεσαι». «Και δεν υπάρχει τρόπος να γλυτώσω την κόλαση;» ρώτησε. «Υπάρχει», του απαντά ο Ηγούμενος. «Αν μετανοήσεις για όλες σου τις αμαρτίες, εξομολογηθείς, κοινωνήσεις και αγωνιστείς να αποφεύγεις το κακό και να κάνεις το καλό».

    «Πού μπορώ να το κάνω αυτό;» «Εδώ στο Μοναστήρι». Τότε ο αρχιληστής στρέφεται ξαφνικά στους ληστές που τον ακολουθούσαν και τους λέει: «Εγώ θα μείνω εδώ.» Έφυγαν οι ληστές και ο αρχιληστής εξομολογήθηκε στον Ηγούμενο, που τον έκανε δόκιμο μοναχό. Του έβαλε και κανόνα, να μην κάνει τίποτα χωρίς να ρωτάει ένα γέροντα μοναχό, κοντά στον οποίο θα έκανε το διακόνημά του.

Χαριτωμένα"... αλλά καθόλου αστεία

 

[Το ακόλουθο άρθρο εμφανίστηκε στο περιοδικό The Word magazine, Μάϊος 2004 (Τεύχος 48, No.5).] http://southern-orthodoxy.blogspot.com/2004/05/gay-but-not-funny.html

Δεν είναι καθόλου αστείο το να γελάμε με έναν ομοφυλόφιλο. Ούτε όμως είναι αστείο, το να του δίνουμε την εντύπωση ότι ΔΕΝ κινδυνεύει η σωτηρία της ψυχής του!

Όσοι σπουδάζουν την τέχνη της κωμωδίας ξέρουν πως για να «πιάσει» το χιούμορ τους, πρέπει αυτό να περιέχει κάποια ομοιότητα με την αλήθεια. 

Μία αλήθεια για το χιούμορ: συνήθως είναι εις βάρος κάποιου. Κάτι που εσύ θεωρείς αστείο, κάποιος άλλος το θεωρεί προσβλητικό, και αντιστρόφως. 

Αυτό ισχύει και στο ζήτημα του σεξ. Αν και μπορεί να μην είναι πάντοτε χιουμοριστική, είναι πάντως δυνατόν η οποιαδήποτε συζήτηση περί σεξ να εκληφθεί ως προσβλητική.  Η εποχή μας είναι σεξουαλικά υπερτονισμένη, και υπερβολικά «ευαίσθητη».  Και όλοι μας, κάθε άνδρας, κάθε γυναίκα και παιδί, παλεύουμε με την σεξουαλικότητά μας, με το πεπτωκός σώμα μας, και με την σχέση μας με τον Θεό και τους άλλους.

Κάποτε είχα ακούσει για έναν ιερέα που έκανε κήρυγμα για το σεξ στην εκκλησία του.  Άρχισε, ρωτώντας το εκκλησίασμα: 

«Πόσοι από εσάς ΔΕΝ είστε έγγαμοι;» 

Αφού σηκώθηκαν αρκετά χέρια, ξαναρώτησε:

«Πόσοι από εσάς ΕΙΣΤΕ έγγαμοι;» 

Μετά, δείχνοντας τους δεύτερους και στην συνέχεια τους πρώτους, είπε:

«Εντάξει, εσείς μπορείτε. Εσείς δεν μπορείτε.» 

Αυτό είναι αλήθεια.  Οι θεάρεστες σεξουαλικές σχέσεις ανήκουν σε άνδρα και γυναίκα, μέσα στο ιερό Μυστήριο του Γάμου. Τελεία και παύλα. Όλα τα άλλα είναι απλώς υποσημειώσεις στο αξίωμα αυτό.

Είναι το πιστεύω διαφόρων Γνωστικών αιρέσεων, πως μονάχη η ψυχή είναι αγνή, και το σώμα αμαρτωλό. Εμείς δεν το δεχόμαστε αυτό. Το σεξ ΔΕΝ είναι αμαρτία. Σεξουαλικές επιθυμίες και αισθήματα ΔΕΝ είναι –αφ’ εαυτού τους- αμαρτωλά.  Τα σώματά μας ΔΕΝ είναι αμαρτωλά.  Ο Χριστός είναι ο Σωτήρας εκείνος που σώζει ατόφια την ανθρωπότητα – συμπεριλαμβανομένου και του σώματός της.  Η κατάχρηση του σεξ, η κατάχρηση του σώματός μας – αυτά είναι αμαρτωλά.  Αντίθετα με τα συνθήματα που αναγράφονται στα αυτοκόλλητα των αυτοκινήτων περί του αντιθέτου, τα σώματά μας ΔΕΝ μας ανήκουν.  Έχοντας λυτρωθεί από τον Χριστό, το σώμα μας είναι ναός του Αγίου Πνεύματος.  Ό,τι λοιπόν μαγαρίζει το σώμα, κάνει ζημιά και στην ψυχή.

Ο στόχος και ο σκοπός της ζωής (+ Γέροντος Ιωσήφ Βατοπαιδινού)

Οκτωβρίου 1, 2011 — anaxoriti «Και ο Λόγος έγινε άνθρωπος και έστησε τη σκηνή του ανάμεσά μας, και είδαμε τη θεϊκή του δόξα, τη δόξα που ο μοναχογιός την έχει απ’ τον Πατέρα και ήρθε γεμάτος χάρη θεϊκή κι αλήθεια για μας» (Ιω. 1, 14.). « Ο Θεός, λοιπόν, η αρχή και ο σκοπός των πάντων, ενώ οδήγησε πολλούς υιούς στη δόξα, έπρεπε να οδηγήσει τον αίτιο της σωτηρίας τους στην ολοκλήρωση του έργου του με το πάθος» (Εβρ. 2, 10.).
Αφού η εικόνα έπεσε και έγινε κομμάτια, δεν μπορούσε να μεσολαβήσει για την ανανέωσή της κανένας άλλος παρά μόνο ο πρώτος δημιουργός, αυτός που «είπε και έγιναν, που έδωσε εντολή και δημιουργήθηκαν» (Ψαλμ. 32, 9.). «Όταν έφθασε η ώρα που είχε καθορίσει ο Θεός», η ώρα της απόλυτης θείας θελήσεως για τη σωτηρία, «απέστειλε τον Υιό του, ο οποίος γεννήθηκε από μια γυναίκα και υποτάχθηκε στο νόμο, για να εξαγοράσει τους υπόδουλους στο νόμο, για να γίνουμε παιδιά του Θεού»(Γαλ. 4,4-5).
Την ημέρα που γιορτάζουμε το σχέδιο του Θεού για τη σωτηρία του κόσμου, τα Χριστούγεννα, επισκέφθηκε ο Θεός το λαό του και «ο Λόγος πήρε σάρκα, έγινε άνθρωπος»(Ιω.1,14.).Ποτέ δεν ακούστηκε προηγουμένως στην παγκόσμια ιστορία περισσότερο χαρμόσυνη είδηση απ’ αυτήν, ότι «ο Λόγος έγινε άνθρωπος».

Η ποικιλία των πειρασμών κατά τον Όσιο Ιωσήφ τον Ησυχαστή Οκτωβρίου 3, 2011 — anaxoriti

Λέγονται πειρασμοί, επειδή γεννούν πείρα και κατά τον αόρατο πόλεμο γίνονται φορείς πνευματικής γνώσεως στους προσεκτικούς. Πειρασμός είναι και λέγεται κάθε αντίθεση στον αγώνα μας για την πίστη και την ευσέβεια, ενώ φροντίζουμε για την υποταγή μας στον Θεό. Κατά την γνώμη των Πατέρων υπάρχουν ποικίλες υποδιαιρέσεις πειρασμών. Άλλοι είναι οι πειρασμοί των αγωνιστών, για να προσθέσουν κέρδος και πρόοδο στον αγώνα τους· άλλοι είναι οι πειρασμοί των ράθυμων και απρόθυμων, για να προφυλάσσονται από τα βλαβερά και επικίνδυνα· άλλοι είναι οι πειρασμοί αυτών που νυστάζουν και κοιμούνται, για να τους ξυπνήσουν. Διαφορετικοί είναι οι πειρασμοί αυτών που απομακρύνονται και πλανώνται, για να πλησιάσουν κοντά στο Θεό· διαφορετικοί τέλος είναι οι πειρασμοί των δικαίων και φίλων του Θεού, για να κληρονομήσουν την επαγγελία. Υπάρχουν και πειρασμοί των τελείων, που επιτρέπει ο Θεός, για να τους προβάλλει στην Εκκλησία ως στήριγμα των πιστών και ως παράδειγμα προς μίμηση. Υπάρχει και άλλο είδος πειρασμών των τελείων, όπως του Κυρίου και των Αποστόλων, που πλήρωσαν τον νόμο της (επι)κοινωνίας με τον κόσμο σηκώνοντας τους δικούς μας πειρασμούς.
Στον νόμο αυτό της “κοινωνίας” μετέχουν και οι πνευματικοί Πατέρες σηκώνοντας τα βάρη και τις αδυναμίες των πνευματικών παιδιών τους με προσευχές και διάφορους αγώνες που συμπληρώνουν τις ελλείψεις των άλλων. Κατά τους Πατέρες υπάρχει και ένας άλλος τρόπος “κοινωνίας” σε ξένους πειρασμούς: Όποιος κατηγορεί “κοινωνεί” με τους πειρασμούς του κατηγορουμένου, όποιος συκοφαντεί με τους πειρασμούς του συκοφαντουμένου, όποιος άδικεί με τούς πειρασμούς του αδικούμενου, ιδίως μάλιστα όταν ο αδικούμενος υπομένει αγόγγυστα τη ζημιά.

Διδαχές Γερόντων Οκτωβρίου 28, 2011 — anaxoriti

Διδαχές Γερόντων

Οκτωβρίου 28, 2011 — anaxoriti

Διδαχές Γερόντων

για το θάνατο, για την ψυχή, για τη φιλαργυρία, τους σύγχρονους ανθρώπους, για την Ορθοδοξία, την αντιμετώπιση των αιρετικών, για τη φύση και τη σημερινή Ελλάδα.

Από το βιβλίο «Διδαχές Γερόντων» του πρεσβυτέρου Διονυσίου Τάτση

α’. Για το θάνατο

1.   Ο Γέροντας  Φιλόθεος έλεγε ότι ο άνθρωπος στην παρούσα ζωή περνάει από πολλές δυσκολίες, τις όποιες πρέπει να αντιμετωπίζει με πίστη στο Θεό. Ειδικό­τερα τόνιζε: «Ή παρούσα πρόσκαιρη ζωή μοιάζει με θά­λασσα και εμείς οι άνθρωποι είμαστε πλοιάρια. Και όπως τα πλοία πού ταξιδεύουν στη θάλασσα δεν συναντούν μό­νο γαλήνη αλλά πολλές φορές συναντούν ισχυρούς ανέ­μους και μεγάλες τρικυμίες και κινδυνεύουν, έτσι και ε­μείς, οι όποιοι ταξιδεύουμε στη θάλασσα της πρόσκαιρης ζωής, συναντούμε πολλές φορές ισχυρούς ανέμους, και μεγάλες τρικυμίες, σκάνδαλα, πειρασμούς, ασθένειες, θλί­ψεις,   στενοχώριες,   διωγμούς και  διάφορους κινδύνους. Δεν πρέπει όμως να δειλιάζουμε. Να έχουμε θάρρος, αν­δρεία, πίστη. Και αν ως άνθρωποι ολιγόψυχοι και ολιγόπιστοι δειλιάσουμε στους κινδύνους, να φωνάξουμε στο Χριστό όπως ό Πέτρος και εκείνος θα απλώσει το χέρι του και θα μας βοηθήσει».

2.  Οι Γέροντες αντιμετώπιζαν το θάνατο με γενναιό­τητα και βαθιά πίστη στην αιώνια ζωή. Ενδιαφέροντα τα όσα έλεγε παραβολικά ο Γέροντας  Γεώργιος, καθώς αισθανόταν ότι το τέλος της επίγειας ζωής του ήταν πολύ κοντά: «Πρέπει να φύγω. Είναι θέλημα Θεού και πρέπει να φύγω, γιατί η αμαρτία προχώρησε πολύ. Μέσα στο βούρκο της αμαρτίας κυλιέται ο κόσμος και δεν το κατα­λαβαίνει. Και αυτά έμενα με κουράζουν. Πρέπει να φύγω. Εκείνο πού λυπάμαι όμως είναι τα δέντρα πού φύτεψα στο περιβόλι, γιατί είναι ακόμα μικρά και αδύνατα. Δεν πρόλαβαν να μεστώσουν, να γίνουν δέντρα με γερό κορμό και με τον πρώτο αέρα θα λυγίσουν». «Έκανα ένα κοπάδι πρόβατα και είμαι τσοπάνος και φροντίζω τα πρόβατα μου να είναι όπως εγώ τα θέλω. Όταν όμως θα φύγω, το κοπάδι μου θα σκορπίσει.  Θα μείνουν βέβαια πρόβατα στη μάντρα μου, αλλά πολλά θα φύγουν και θα ταλαν­τεύονται εδώ και εκεί. Θα έρθουν και ξένα πρόβατα στη μάντρα μου και θα διδαχτούν από τα πιστά μου πρόβατα και δεν θα λυγίσουν με κανένα τρόπο». Και άλλοτε έλεγε σε πνευματικά του τέκνα: «Μη στενοχωριέστε, γιατί όλοι θα φύγουμε από εδώ. Περαστικοί διαβάτες είμαστε. Εδώ ήρθαμε για να δείξουμε τα έργα μας και να φύγουμε».

3. Για τη μνήμη του θανάτου, ό Γέροντας Δανιήλ έλεγε:  «Όταν θυμάμαι το θάνατο, πατώ την αλαζονεία μου, κατανοώ ότι δεν είμαι τίποτα, συναισθάνομαι ότι ό πλούτος, η τιμή και η φθαρτή φαντασία είναι μάταια και ανωφελή και μόνο η ταπεινή επίγνωση του εαυτού μου και ή αγάπη του πλησίον μου και τα παραπλήσια με αυτά καλά μπορούν να με βοηθήσουν κατά την ώρα της εξόδου μου. Όταν όμως αποχαιρετήσω τη μνήμη του θανάτου, τότε και το λογιστικό και το επιθυμητικό και το θυμικό της ψυχής μου γεμίζουν με ξένους και αντίξοους λογισμούς και γίνομαι χλεύη ανθρώπων και δαιμόνων».

4. Σε ερώτηση κάποιας γυναίκας αν είναι αμαρτία η επιθυμία του θανάτου, ό Γέροντας Ιωήλ απάντησε: «Αν επιθυμείς να πεθάνεις για να απαλλαγείς από τα βάσανα, βέβαια είναι αμαρτία, διότι είναι σαν να γογγύζεις κατά του Θεού πού επιτρέπει τα βάσανα σου. Αν όμως επιθυ­μείς να πεθάνεις για να μην αμαρτάνεις και λυπείς με τις αμαρτίες σου το Θεό, αυτό δεν είναι καθόλου αμαρτία. Αν πάλι επιθυμείς να πεθάνεις, διότι δεν αντέχεις το χω­ρισμό σου από το Θεό και θέλεις να μεταβείς το συντο­μότερο κοντά του, τότε η επιθυμία σου αυτή είναι τρισευλογημένη».

5.  Ρώτησαν το Γέροντα Επιφάνιο αν φοβάται το θάνατο και εκείνος απάντησε: «Το θάνατο δεν τον φοβά­μαι, όχι βέβαια ένεκα των έργων μου, αλλά επειδή πιστεύω στο έλεος του Θεού».

6.  Έλεγε ό Γέροντας Αμφιλοχίας: «Με τη χάρη του Θεού ο άνθρωπος πετυχαίνει την πνευματική του ανύ­ψωση,   μεταμορφώνεται,   γίνεται   άλλος   άνθρωπος,   του φεύγει ό φόβος. Δεν φοβάται το θάνατο και τούτη τη ζωή, όσο καλή και αν φαίνεται, τη θεωρεί σκλαβιά».

Φιλόθεος Ζερβάκος, γέρων: Αχαριστία∙ όταν σας πικραίνουν οι ευεργετηθέντες Μαρτίου 6, 2013 — anaxoriti

O Θεάνθρωπος Ιησούς Χριστός ευεργέτησε την ανθρωπότητα, και ιδιαιτέρως τους συμπατριώτες του Ιουδαίους, με ποικίλες και πολύτροπες ευεργεσίες. Όμως έλαβε ως αμοιβή από τους ευεργετηθέντες ονειδισμούς, εμπτυσμούς, κολαφισμούς, μαστιγώσεις, καταφρονήσεις΄ δέχτηκε στο κεφάλι του ένα στεφάνι πλεγμένο με αγκάθια, ποτίστηκε ξίδι και χολή και στο τέλος καταδικάστηκε με το σταυρικό θάνατο, το θάνατο της πιο μεγάλης ντροπής. Αλλά και στους Μαθητές του λίγο πρίν από το σταυρικό του θάνατο είπε: Άν καταδίωξαν εμένα, και σας θα κυνηγήσουν. Άν ετήρησαν το λόγο μου, και το δικό σας λόγο θα σεβαστούν και θα τηρήσουν… Επειδή δεν είστε ένα κομμάτι από τον αμαρτωλό κόσμο, θα σας μισήσει ο κόσμος ο αμαρτωλός.

Στον κόσμο μέσα θα δοκιμάσετε θλίψη, αλλά μην απελπίζεστε΄ η θλίψη θα μεταβληθεί σε χαρά και αυτή τη χαρά κανείς δεν θα μπορεί να σας την αφαιρέσει, γιατί θα είναι διαρκής, παντοτινή.

Λοιπόν μη λυπηθείτε. Μάλλον να χαρείτε, διότι με το που σας καταφρόνησαν οι άνθρωποι που ευεργετήσατε, περισσότερο σας τίμησαν. Σας ανέδειξαν συναθλητή και συναγωνιστή όλων εκείνων των μεγάλων και επιφανών ανδρών, που έπαθαν για την αγάπη, την αλήθεια, τη δικαιοσύνη, την καλοκαγαθία και που ο Κύριος τους εμακάρισε λέγοντας: Μακάριοι θα είστε, όταν σας μισήσουν οι άνθρωποι και σας ονειδίσουν και σας καταδιώξουν. Να χαίρεστε τότε, γιατί ο μισθός που θα πάρετε στους ουρανούς θα είναι μεγάλος.

Ο Κύριος, σαν ήταν κρεμασμένος επάνω στο Σταυρό, προσευχόταν για τους σταυρωτές του κι έλεγε: «Πάτερ, άφες αυτοίς΄ ου γαρ οίδασι τι ποιούσοι», που θα πει «Πατέρα, συγχώρεσε τους, γιατί δεν καταλαβαίνουν τι κάνουν». Όπως ο Κύριος, έτσι και οι περισσότεροι Άγιοι και μεγάλοι σοφοί και σπουδαίοι άνθρωποι, προσεύχονταν για τους εχθρούς, για κείνους που τους μισήσαν και τους αδικούσαν. Αυτούς να μιμηθούμε κι εμείς, για να έχουμε μεγάλο μισθό στους ουρανούς.

———————————————-

πηγή: Διδαχές πατρικές και Θαυμαστά γεγονότα  του Γέροντος ΦΙΛΟΘΕΟΥ Ζερβάκου (1884-1980), εκδ. “Ορθόδοξος Κυψέλη”.

Η πνευματική δωρεά του Γέροντος Πορφυρίου σε ένα χριστιανό της Δύσης

Δεκεμβρίου 29, 2010 — anaxoriti

Ό λόγος μου βασίζεται στο βιβλίο «Βίος καί Λόγοι του Γέροντος Πορφυρίου Καυσοκαλυβίτου». Οταν το διάβασα για πρώτη φορά πρίν από δύο χρόνια, μετά από τόσα χρόνια σπουδών ακαδημαϊκής θεολογίας, αισθάνθηκα μεγάλη ανα­κούφιση πού γνώρισα τον Γέροντα Πορφύριο. Ηταν σαν να επέστρεφα στο σπίτι μου, στην Αποστολική Εκκλησία, στίς ρίζες μου εν Χριστώ. Είμαι συνεπαρμένη από τη ζωή καί τους λόγους του. Ό Γέροντας μιλά στην καρδιά, με μεγάλη απλότη­τα καί αγάπη, καί αυτό τα κάνει όλα τόσα απλά. Πιστεύω ότι ο Γέροντας Πορφύριος είναι ένας άνθρωπος καθ’ ομοίωσιν του Χριστού.
Βρίσκω πολλές πλευρές της πνευματικότητας του Γέροντα να έχουν μεγάλο ενδιαφέρον, ωστόσο θα περιοριστώ σε τέσσε­ρις από αυτές: στην εν Χριστώ αγάπη, τον πνευματικό αγώνα, το χάρισμα του καί την ευχή του Ιησού.
Θεωρώ την εν Χριστώ αγάπη ως τον κεντρικό άξονα του βιβλίου, δηλαδή ως τη βάση της ζωής καί της σοφίας του Γέρο­ντα Πορφυρίου. Ως παιδί ερωτεύτηκε τον Χριστό καί ή αγάπη αυτή τον ώθησε να πάει στο Αγιον Όρος καί να ζήσει ως μοναχός. Αυτό πού ονομάζω εν Χριστώ αγάπη αποτελεί πολύ δυνατή, αλλά ταυτόχρονα απλή θεολογία: ο Θεός είναι αγάπη -η ουσία του Χριστιανισμού (Ίωάν. 1, 3-4)· αγάπα τον Θεό καί τον πλησίον σου- η ύψιστη εντολή του Χριστού (Ματθ. 22, 57-40)· πίστευε στον Χριστό ως τον Υιό του Θεού -η Ενανθρώπιση (Ίωάν. 1, 14· 3, 16)- αυτή είναι η αφετηρία της ομοιώσεως με τον Θεό, της θεώσεως. Ο Γέροντας μιλά περί θείου έρωτος, δηλαδή για τον πόθο της ένωσης με τον Χριστό καί Θεό.
Ο Γέροντας Πορφύριος συνεχώς επαναλαμβάνει ότι σκοπός του ανθρώπου είναι να έλθει ο Χριστός καί, με τη χάρη του Θεού, να ζήσει μέσα του (Γαλ. 2, 20). Χρειάζεται πάντοτε να έχουμε σκέψεις αγάπης καί να έχουμε καλές σκέψεις για τους άλλους, λέει ο Γέροντας -αυτή πρέπει να είναι η διάθεση της καρδίας μας. Το μυστικό της αγάπης προς τον Θεό είναι η αγά­πη για τον αδελφό. Είναι τόσο απλό -καί όμως τόσο δύσκολο, γιατί είναι αντίθετο προς την προσκόλληση στον εαυτό μας καί τον εγωισμό. Ό άγιος Απόστολος Παύλος βίωσε αυτή την εσωτερική μάχη, αλλά παραδίδοντας τον εαυτό του όλο καί πιο πολύ στην αγάπη καί στη λατρεία του Θεού, κατόρθωσε να ζει εν Χριστώ. Ό νους του μεταμορφώθηκε με την ανακαίνιση πού επιτελέσθηκε από την αγάπη του Θεού (Ρωμ. 12, 2). Ή μετάνοια είναι λέξη-κλειδί. Ή ταπείνωση επίσης· σημαίνει να αφήσεις τον εαυτό σου στα χέρια του Θεού με απόλυτη εμπιστοσύνη. Τότε η ελεύθερη βούληση του άνθρωπου ταυτίζεται με το θέλη­μα του Θεού. Καί αυτό είναι ελευθερία. Όμως το να αφήσει κάποιος τον εαυτό του ή τον «παλαιό» του εαυτό καί να ενδύεται τον νέο «εν Χριστώ εαυτό», μπορεί να είναι πολύ δύσκολο για έναν άνθρωπο της σημερινής εποχής, ιδιαίτερα ίσως στη Δυτική Ευρώπη, όπου έχουμε ως κληρονομιά τίς ιδέες του Διαφωτισμού του 18ου αιώνα. Οι Γάλλοι φιλόσοφοι έκαναν τον ίδιο τον άνθρωπο στόχο του ανθρώπου καί αυτό έγινε η αφετηρία της εκκοσμίκευσης. Ας ελπίσουμε ότι αυτός δεν είναι ένας δρόμος χωρίς επιστροφή!
Αυτό μας φέρνει σε όσα λέει ο Γέροντας Πορφύριος για τον πνευματικό αγώνα, τα οποία θεωρώ ότι μπορεί να είναι βάλσα­μο για τη συνείδηση του σύγχρονου καταπονημένου ανθρώπου, ακριβώς επειδή είναι τόσο απλά. Ό άνθρωπος δεν μπορεί να κάνει τίποτα μόνος του, αλλά μόνο με τη χάρη του Χριστού (Ίωάν. 15, 5). Εφ όσον δημιουργήθηκε κατ’ εικόνα καί καθ’ ομοίωσιν του Θεού, με ελεύθερη βούληση καί σκέψη, μπορεί ανάλογα να κατευθύνει προς το καλό ή το κακό τη δύναμη πού έχει βάλει μέσα του ο Θεός, αγνοώντας την επίθεση του κακού καί στρέφοντας αμέσως τον εαυτό του με αγάπη στον Χριστό, όπως ένα μικρό παιδί στη μητέρα του. Όταν δείχνεις περιφρό­νηση στο κακό, αυτό εξαφανίζεται. Σύμφωνα με τον Πατέρα της Εκκλησίας, Αγιο Αθανάσιο: «Το κακό δεν είναι τίποτα».
Αλλά τί μπορούμε να κάνουμε; Ό Γέροντας Πορφύριος συνιστά τον εύκολο δρόμο με την αγάπη στον Χριστό καί την πλήρωση από το Άγιο Πνεύμα δια του μυστηρίου του Βαπτί­σματος καί δίνει πρακτικές συμβουλές: να διαβάζουμε τους Ψαλμούς, τη Γραφή, να ψάλλουμε ύμνους, να επαναλαμβάνου­με την ευχή, να μελετάμε τους λόγους των Πατέρων καί να δια­βάζουμε τους Βίους των Αγίων. Όλ’ αυτά κατευθύνουν τη σκέ­ψη μας στον Χριστό καί ανοίγουν ένα παράθυρο απ’ όπου θα μπει το φως Του καί θα μας γεμίσει πέρα ως πέρα· έτσι δεν θα υπάρχει πια χώρος για το σκοτάδι.
Για τον Γέροντα Πορφύριο ο άνθρωπος είναι αιχμάλωτος είτε στο καλό είτε στο κακό. Ό δε Αγιος Παύλος το εκφράζει με τον παρακάτω τρόπο: «οὐ γάρ ὅ θέλω ποιῶ ἀγαθόν, ἀλλ’ ὅ οὐ θέλω κακόν τοῦτο πράσσω» (Ρωμ. 7, 19). Πρέπει, επομένως, να προσπαθούμε να είμαστε αιχμάλωτοι του καλού. Άλλα πώς; Κάνοντας ένα βήμα προς τον Θεό, ανοίγοντας το «ραδιόφωνο μας» για να λάβει τα σήμα­τα του Θεού, λέει ο Γέροντας με τον παιδαγωγικό του τρόπο. Αυτό πού μπορούμε να κάνουμε είναι να στρέψουμε την πλάτη μας στο κακό καί να τρέξουμε στην αγκαλιά του Χρίστου, για να αιχμαλωτιστούμε από Εκείνον. Εμπιστοσύνη στον Θεό καί στην αγάπη Του. Ή αγάπη είναι ελευθερία -αντίθετα ο φόβος είναι δουλεία.
Ο Γέροντας Πορφύριος έχει μεγάλη ψυχολογική διεισδυτι­κότητα καί δεν συνιστά τον σκληρό δρόμο, όπως κάποιοι από εμάς διδάχθηκαν καί όπως πρεσβεύει η σύγχρονη θεωρία της ψυχοθεραπείας: «αντιμετώπισε τη σκιά σου». Αν πολεμάς το κακό απ’ ευθείας, δίνεις προσβάσεις στον διάβολο καί θα καταλήξεις να φοβάσαι τον διάβολο καί την κόλαση. Όμως «φόβος ουκ εστίν εν τη αγάπη, αλλ’ η τελεία αγάπη έξω βάλλει τον φόβο» (Α’ Ίωάν. 4, 18-19). Ή προσωπική εμπειρία του Γέρο­ντα στον πνευματικό αγώνα το κάνει αυτό τόσο πειστικό! Το ίδιο καί η απλή φιλοσοφία του, πού στηρίζεται στην ταπείνω­ση: να πιστεύεις πώς όλοι οι άνθρωποι είναι καλοί, κι αν ακού­σεις κάτι κακό για κάποιον, να μην το πιστέψεις· να τους αγαπάς όλους, να μη σκέφτεσαι το κακό για κανένα καί να προσεύχεσαι για όλους. Ό,τιδήποτε κάνουμε, να το κάνουμε χωρίς εγωισμό, ως δοξολογία στον Θεό. Νομίζω πώς το αηδόνι είναι το παράδειγμα του.
Ό Γέροντας Πορφύριος έγινε ιερέας πολύ νωρίς, χωρίς να έχει θεολογική παιδεία, καθώς επίσης καί πνευματικός. «Ίσως ο τρόπος σου να είναι καλύτερος από ενός θεολόγου, πού θα κήρυττε με ρητορικά λόγια στον κόσμο», του είχε πει ο Αρχιε­πίσκοπος (πρίν την πρόσληψη του στην Πολυκλινική Αθηνών). Αυτό είναι σωστό! Ό Γέροντας Πορφύριος ήταν καλός ιεροκή­ρυκας, δάσκαλος καί πνευματικός, παιδαγωγός πού έδινε ζωντανό παράδειγμα, γεμάτος φλόγα για τον Θεό. Αυτό συνδέεται με το χάρισμα της διόρασης πού είχε, «το να βλέπει μέσα στις ψυχές», με το ιαματικό του χάρισμα καί την με ψυχολογική του ενόραση.
Θα επικεντρωθώ σε αυτό πού καλεί κύριο έργο του: στην εξομολόγηση. Στή Λουθηρανική Εκκλησία δεν υπάρχει το Μυστήριο της Εξομολόγησης, παρόλο πού ο ίδιος ο Λούθηρος ήταν θετικός προς αυτό. Από την περίοδο του Καθολικισμού οι άνθρωποι το βλέπουν σαν αγγαρεία, ένα είδος «ανάκρισης», την οποία διαδέχεται η τιμωρία, σαν κάτι βασισμένο στον φόβο για τον διάβολο καί την κόλαση. Από θεολογικής απόψεως, πίσω από αυτό βρίσκεται η θεολογία της δικαίωσης από μόνη την πίστη. Η εξομολόγηση υπάρχει στη λουθηρανική εκκλησία σε «περιορισμένη» τελετουργική μορφή καί ως ποιμαντική μέρι­μνα.
Στόν τομέα αυτό ο Γέροντας Πορφύριος μπορεί να μας βοη­θήσει, διότι η μέθοδος της γενικής εξομολόγησης πού ακολου­θεί βασίζεται στην αγάπη καί στην προσευχή: «Την ώρα πού μιλάς στον εξομολόγο, έρχεται η Θεία χάρις καί σε απαλλάσει από όλα τα άσχημα βιώματα καί τίς πληγές καί τα ψυχικά τραύματα καί τίς ενοχές». Ενώ ο Ιερέας ακούει τον πονεμένο άνθρωπο, βλέπει μέσα στην ψυχή του καί προσεύχεται γι’ αυτόν αυτό είναι μία πνευματική ακτινοβολία, πού τον απε­λευθερώνει καί τον θεραπεύει. Ή χάρις του Θεού, η οποία ενερ­γεί μέσα στον Ιερέα, μεταδίδεται στον εξομολογούμενο με την προσευχή. Ό Γέροντας Πορφύριος ονομάζει τη μέθοδο αυτή «θεία ψυχανάλυση», καί νομίζω ότι έτσι αντιλαμβάνεται το ευαγγελικό «δεδεμένον καί λελυμένον» (Ματ. 16, 19).
Όλες σχεδόν οι αρρώστιες προέρχονται από την έλλειψη πίστεως στον Θεό καί αυτό είναι πού προκαλεί καί το άγχος, λέει ο Γέροντας. Ό αγνωστικιστής ψυχαναλυτής Jung κατέληξε στο ίδιο συμπέ
ρασμα! Οι άνθρωποι ονόμαζαν τον Γέροντα Πορφύριο «καρδιογνώστη». Θα μπορούσαμε επίσης να τον πούμε «ιατρό της ψυχής», του οποίου το φάρμακο είναι το: «να έχεις εμπιστοσύνη στον Θεό καί να γεμίσεις την ψυχή σου με τον Χριστό, για να μην είναι άδεια». Ακόμη καί η κατάθλιψη -τόσο κοινή στίς ημέρες μας- μπορεί να θεραπευτεί με αυτόν τον τρόπο. Με την πρακτική συμβουλή πού ανέφερα, ο Γέροντας βοηθά τον ασθενή άνθρωπο να παραδοθεί στην αγάπη του Θεού καί να μεταστρέψει τα προβλήματα του σε προσευχή, λέγοντας, σαν τον τελώνη, με ταπείνωση: «ο Θεός, ιλάσθητί μοι τω αμαρτωλώ» (Λουκ. 18, 13).
Αυτό μας οδηγεί στην ευχή στον Ιησού, η οποία θεωρώ ότι θα μπορούσε να είναι μεγάλης σημασίας για έναν Λουθηρανό, στην αναζήτηση του για πνευματικότητα καί στην προσπάθεια να ανακαλύψει τίς ρίζες του εν Χριστώ. Την ευχή ως παρακα­ταθήκη από τους Πατέρες της Ερήμου μπορεί να την πει ένας Ορθόδοξος, το πρώτο μέρος της ως ομολογία πίστεως καί το δεύτερο ως εξομολόγηση των αμαρτιών. Κατά την άποψη μου, αυτή η σύντομη καί δυνατή προσευχή είναι οικουμενική.
Στή Λουθηρανική Εκκλησία υπάρχει, βέβαια, το «Κύριε ελέησον» στη λειτουργία, αλλά ως προσωπική προσευχή τα παιδιά μαθαίνουν μόνο το «Πάτερ ημών», το οποίο ασφαλώς καλύπτει τα πάντα. Ωστόσο καλό θα ήταν να μαθαίνουμε να λέμε καί την ευχή, διότι, όπως λέει ο Γέροντας Πορφύριος, «σε βοηθάει να έχεις τα μάτια σου στραμμένα στον Χριστό καί να κοιτάζεις Εκείνον κι όχι τί συμβαίνει σ’ εσένα τον ίδιο». Σάν το μικρό παιδί… Ή ευχή φέρνει τον Χριστό μέσα στη σκέψη καί στην καρδιά μας.
Ή καρδιακή προσευχή είναι θεμελιώδης για τη θεολογία του Γέροντα πού επικεντρώνεται στην εν Χριστώ αγάπη. Είναι, επίσης, ένα «όπλο» στον αγώνα πού γίνεται με τον εύκολο τρό­πο. Γνωρίζω πολύ καλά ότι πρέπει να τη διδαχθεί κανείς καί ότι χρειάζεται πνευματικός οδηγός. Ό Γέροντας Πορφύριος την ονομάζει «κλειδί για την πνευματική ζωή». Θα την έλεγα «ο λογικός ομφάλιος λώρος πού μας ενώνει με το σώμα του Χρι­στού». Σώμα Χριστού είναι η Εκκλησία, της οποίας Εκείνος είναι η Κεφαλή. Με το να λέμε απλά το όνομα του Χριστού, ζητούμε την ένωση μαζί Του, σύμφωνα με την προτροπή της Εκκλησίας πού ακούγεται στη Λειτουργία: «Πάσαν την ζωήν ημών Χριστώ τω Θεώ παραθώμεθα».
Αυτή η προσευχή μπορεί να ειπωθεί παντού, μπροστά στον Σταυρό του Χριστού, στην Εκκλησία, αλλά καί στο τραίνο, στο λεωφορείο, στη δουλειά, στο σπίτι, τίς ελεύθερες ώρες της ημέρας, που γεμίζουν τότε με τον Χριστό. Να μην είναι η προ­σευχή σαν αγγαρεία, λέει ο Γέροντας, μόνο πέντε λεπτά με ένταση φτάνουν. Αυτές οι λίγες λέξεις περιέχουν αγάπη καί ταπείνωση. Ή γνώση του Θεού καί η αυτογνωσία αλληλοεπιδρούν. Ή αγάπη προς τον Θεό είναι πρωτίστως ευγνωμοσύνη καί η προσευχή ως ευχαριστία είναι στην πραγματικότητα η μόνη απάντηση πού μπορεί να δώσει ο άνθρωπος στο ζωντανό λόγο του Θεού.
Στή Δανία η ευχή είναι ήδη γνωστή σε μερικούς ανθρώ­πους, πού αναζητούν την ησυχία καί την περισυλλογή. Την εισήγαγε ένας Καθολικός Καρμελίτης μοναχός από τη Σουηδία, ο W. Stinissen, το 1981. Εμπνεύσθηκε από το βιβλίο «Οι περι­πέτειες ενός προσκυνητή», πού έχει μεταφραστεί καί στα δανι­κά. Λέει: «Ελπίζουμε ότι η επαφή με την ευχή μπορεί να μας βοηθήσει να βρούμε τη χριστιανική μας ταυτότητα. Με την προ­σευχή αυτή δεν δίνεται αξία στο ατομικό θέλημα του ανθρώ­που, χαρακτηριστικό γνώρισμα των ποηγούμενων γενεών».
Από την εποχή της Μεταρρύθμισης, στη Δανία δεν έχουμε μοναστήρια ως πνευματικά κέντρα, δεν έχουμε αγίους, δεν έχουμε Γέροντες, δεν υπάρχει παράδοση πνευματικής καθοδή­γησης καί στο δημοτικό σχολείο δεν διδάσκεται το μάθημα των θρησκευτικών, όπως θα έπρεπε. Αυτή είναι η επιρροή της εκκοσμίκευσης! Ασφαλώς, η Εκκλησία καί οι πάστορες κάνουν ό,τι μπορούν, αλλά συχνά οι άνθρωποι νιώθουν εγκαταλελειμμένοι. Ή θρησκεία πρέπει να είναι «ατομική υπόθεση», λέει ο πρωθυ­πουργός μας! Ωστόσο, ακόμη και οι πάστορες αναζητούν την πνευματικότητα. Η Anna Marie Aagaard έδωσε μία διάλεξη σχε­τικά με την πνευματική καθοδήγηση, βασισμένη στους Πατέρες της Εκκλησίας, Μακάριο καί Διονύσιο τον Αρεοπαγίτη. Γιατί, λοιπόν, να μη συμπεριλάβουμε τώρα καί τον Γέροντα Πορφύριο; Θα μπορούσε να συμβάλει στην εκπαίδευση των Δανών παστόρων για την ποιμαντική μέριμνα.

Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος-Φύτεψε στόν οὐρανό τό θησαυρό σου Φεβρουαρίου 4, 2014 — anaxoriti

Αγίου Ιωάννου του Χρυσοστόμου
Εσύ, αν κάποιος σου δείξει πάνω στη γη ένα μέρος που δεν παραβιάζεται, και αν σε φέρει στην ίδια την έρημο υποσχόμενος ότι τα χρήματά σου θα βρίσκονται σε ασφάλεια, ούτε διστάζεις, ούτε δείχνεις κάποια επιφύλαξη, αλλά δείχνεις εμπιστοσύνη και μεταφέρεις τα χρήματά σου εκεί.
Όταν, όμως, σου υπόσχεται το ίδιο ο Θεός και όχι κάποιος άνθρωπος, και σου προτείνει όχι την έρημο, αλλά τον ουρανό, κάνεις τα αντίθετα. Και όμως, αν αυτά είναι ασφαλισμένα εδώ κάτω χίλιες φορές, ποτέ δεν θα μπορέσεις να ελευθερωθείς από τη φροντίδα. Και αν ακόμη δεν τα χάσεις, δεν θα ελευθερωθείς ποτέ από την αγωνία, μήπως τα χάσεις. Εκεί, όμως, δεν θα υποφέρεις τίποτε από αυτά. Και επί πλέον θα ωφεληθείς, διότι δεν κρύβεις μόνο το χρυσάφι σου, αλλά το σπέρνεις…
Το ίδιο γίνεται θησαυρός και σπόρος και κάτι περισσότερο από τα δύο. Διότι ο σπόρος δεν κρατεί για πάντοτε, ενώ αυτό μένει παντοτινά. Και ο θησαυρός δε βλαστάνει, ενώ αυτό σου δίνει καρπούς αθάνατους.
Και αν μου προβάλεις το χρόνο και την αναβολή της ανταποδόσεως, μπορώ και εγώ να σου δείξω και να σου πω, πόσα κερδίζεις και εδώ. Χωριστά, όμως, από αυτά, θα προσπαθήσω να σου αποδείξω και από αυτές τις βιοτικές φροντίδες, ότι αυτά είναι προφάσεις μάταιες.
Στη ζωή αυτή δημιουργείς πολλά, τα οποία δεν πρόκειται να τα χαρείς εσύ ο ίδιος. Και αν σε κατηγορήσει κάποιος, δικαιολογείσαι ότι έχεις τα παιδιά και τα παιδιά των παιδιών σου και νομίζεις ότι βρήκες κάποια ικανοποιητική δικαιολογία για τους παραπανίσιους κόπους.
Όταν στα βαθειά σου γηρατειά κτίζεις μεγαλόπρεπα σπίτια, που, προτού τελειώσουν, εσύ θα έχεις αναχωρήσει πολλές φορές· και όταν φυτεύεις δένδρα, που θα σου δώσουν καρπό μετά από πολύ χρόνο, και όταν αγοράζεις περιουσίες και κτήματα, την κυριότητα των οποίων θα αποκτήσεις ύστερα από πολύ διάστημα, και όταν δημιουργείς και άλλα πολλά παρόμοια, των οποίων τη χαρά δεν θα δοκιμάσεις εσύ, τα ετοιμάζεις τάχα για τον εαυτό σου ή για τους άλλους;